​​​​​​​CWZ bereidt zich voor op een nieuwe tijd, interview met Ale Houtsma

17 juni 2022

CWZ koerst op waardevolle en zinnige zorg voor de regio; welke stappen zijn inmiddels gezet?

Interview Ale Houtsma | CWZ Nijmegen

Een jaar geleden presenteerde CWZ zijn strategie voor de komende jaren met de titel ‘Waardevolle en zinnige zorg voor de regio’. We zijn benieuwd welke stappen er sindsdien zijn gezet. Voorzitter raad van bestuur Ale Houtsma praat ons bij.

Zorgbehoefte dempen

‘In maart zagen we op de spoedeisende hulp een recordaantal van 2.500 patiënten. Het hoogste aantal tot nu toe. Dat zagen we al aankomen. Als ik naar de komende 10 jaar kijk, verwacht ik een sterk toenemende zorgbehoefte door de vergrijzende bevolking. De kunst is om die zorgbehoefte te dempen, anders wordt de zorg onbereikbaar en onbetaalbaar. Dit vraagt om een andere kijk op zorg verlenen. We moeten bij elke patiënt goed kijken welke zorg het beste past. Of zorg wel echt nodig is. Of zorg echt bijdraagt aan kwaliteit van leven. Of de zorg ook door de huisarts kan worden verleend. En als de patiënt toch naar het ziekenhuis moet, of een meerdaagse opname dan wel nodig is, want misschien kan de behandeling ook gebeuren in dagopname, op de polikliniek of digitaal. Zorgbehoefte dempen betekent ook dat we werk moeten maken van preventie. Want wie goed beweegt, gezond eet en ongezonde gewoontes laat, komt minder in het ziekenhuis. Begin mei is daarom een nieuwe leefstijlpoli geopend voor CWZ-patiënten. De uitdagingen van deze tijd vragen om waardevolle en zinnige zorg: hogere kwaliteit, lagere kosten, slimmere processen en het voorkomen van overbodige zorg.’

Minder heroperaties

‘Bij vrouwen met borstkanker is het aantal heroperaties als gevolg van nabloedingen of wondinfecties teruggebracht. Ook is bij de bevallingen het aantal rupturen aanzienlijk gedaald door het gezamenlijk trainen van gynaecologen en verloskundigen. Dit zijn voorbeelden van verbeterde zorg dankzij de onderlinge vergelijking van werkwijzen door alle Santeon ziekenhuizen. We wonnen er samen de internationele value-based health care-prijs mee in 2020. Bij VBHC gaat het erom dat we zorgprocessen zo inrichten dat de waarde voor de patiënt zo groot mogelijk is. Die waarde wordt uitgedrukt in een optimale verhouding tussen gezondheidsuitkomsten en kosten. Deze waardegedreven manier van zorg wint heel snel terrein in Nederland. In de Verenigde Staten zien ze dat de kwaliteit van de zorg erdoor stijgt en dat tegelijkertijd de groei van gezondheidskosten wordt afgeremd. VBHC was een tijdje vooral iets van de betrokken projectleiders en een aantal enthousiaste specialisten. Maar we gaan het nu integreren in de hele zorg.’

Digitale zorg is een must

‘De zorg bereikbaar en betaalbaar houden lukt alleen als we naast de fysiek noodzakelijke zorg volop zinnige digitale zorg inzetten. Dan ondersteunen we patiënten beter en belasten we hen minder. Bovendien verlagen we de werklast en vergroten we het werkplezier, wat belangrijk is als er minder personeel beschikbaar is. We hebben op dit terrein enorme stappen gezet.’

Apps voor thuismonitoring werken goed

‘We hebben 17 zorgpaden opnieuw ingericht, zoals bij hartfalen, COPD en de chronische darmziekten IBD. Recent zijn daar slaapproblemen en hoge bloeddruk bijgekomen. In die zorgpaden gaat het om een combinatie van fysieke en digitale zorg. Via de thuismonitoringsapp CWZ-thuis staan patiënten altijd in verbinding met ons ziekenhuis en houden we hun gezondheid op afstand in de gaten. Zo realiseren we juiste zorg op de juiste plek en ook op het juiste móment. Nu komen chronische patiënten vaak voor controle op de poli als er niets aan de hand is, terwijl er een week later wel iets aan de hand kan zijn. Gebruikt de patiënt de app, dan komt er bij afwijkende gezondheidswaarden meteen een melding binnen bij het medisch service center. De medewerkers daar kunnen bij veel zorgpaden de eerste meldingen en het patiëntcontact afhandelen, zodat de zorgverleners ontlast worden. Zij organiseren direct zorg op het moment dat het nodig is. Dat dit goed werkt zien we bij hartfalenpatiënten. Als deze patiënten de app langer dan 12 maanden gebruiken, zien we 36,2% minder verpleegdagen (opname) dan de groep die geen app gebruikt. En bij IBD-patiënten komen de app-gebruikers 11% minder op een herhaalconsult in CWZ in vergelijking met mensen die geen app gebruiken. Steeds meer specialismen haken aan bij deze ontwikkeling.’

Patiënten zijn er blij mee

‘Elke drie maanden vragen we de gebruikers van de thuismonitoringsapps hoe tevreden ze zijn. Bijna alle apps krijgen 4 van de 5 sterren. Deze hoge score komt doordat de apps heel gemakkelijk in te vullen zijn. Ze geven patiënten het veilige gevoel dat ze het hele jaar door in de gaten worden gehouden en dat wij direct contact opnemen als we afwijkingen zien. De patiënten krijgen meer inzicht en meer regie over hun eigen zorg. Als er niets aan de hand is, hoeven ze niet naar het ziekenhuis. Dat bespaart tijd en reiskosten en ze hoeven geen vrije dagen meer op te nemen op hun werk. Huisartsen vinden het trouwens ook fijn om aan te haken bij deze digitalisering, want het verlaagt uiteindelijk ook voor hen de werklast.’

CWZ vaak genoemd in het land

‘Binnen Santeon zijn we kartrekker op het gebied van digitale zorg en het ministerie van VWS noemde ons vorig jaar een van de koplopers in Nederland. Dat is niet zomaar. De CWZ-thuis apps maakten een vliegende start sinds de coronacrisis uitbrak. Het gaat hierbij nog maar om een klein stuk van de totale zorg, maar hier liggen heel veel kansen. Ook beeldbellen met de arts wordt steeds gewoner in CWZ en het gebruik van het patiëntportaal MijnCWZ blijft groeien. Meer dan 80% van de patiënten gebruikt het portaal en dat is heel hoog! Ik verwacht niet dat we over drie jaar voor het grootste deel digitaal zorg zullen verlenen, maar het zal wel heel snel gaan toenemen.’

Soms verhuist zorg

‘De zorg op de juiste plek aanbieden betekent ook dat de zorg soms verhuist. We kijken bij alle specialismen waar de zorg het beste kan plaatsvinden. Welke zorg kan verschuiven: van klinische zorg naar poliklinische zorg, naar de huisarts of naar thuis. Een voorbeeld van binnen onze muren: orthopedie bekijkt of knieoperaties, waarvoor nu een meerdaagse opname nodig is, in dagopname kunnen gebeuren. Daarnaast zijn er volop voorbeelden van verschuiving naar buiten onze muren. Er lopen veel projecten met de ZZG Zorggroep, andere thuiszorgorganisaties en huisartsen om zorg van ons over te nemen. Er zijn ongelofelijk veel mogelijkheden om beter samen te werken. Denk aan het inzetten van transmurale teams op meer terreinen. Denk aan de nieuwe functie van verpleegkundig specialist die de patiënt ziet in het ziekenhuis én thuis. In onze regio zijn we een van de proeftuinen van het ministerie voor wijkklinieken in Nederland. De medisch manager en de manager bedrijfsvoering van transmurale zorg zijn met huisartsen en wijkverpleegkundigen aan het kijken hoe we zorg in CWZ Waalsprong en CWZ Druten samen kunnen vormgeven, bijvoorbeeld rond kwetsbare ouderen. Er worden ook voorbereidingen getroffen om immunotherapie in Druten aan te bieden. We merken dat onze plannen landelijk interessant worden gevonden. Over de financiering zijn we in gesprek met de zorgverzekeraars.’

Slim georganiseerd

'Slimmere processen verhogen de kwaliteit én verlagen de kosten, en zijn dus ook belangrijk voor een financieel gezond ziekenhuis. Die processen houden niet op bij onze muren. De patiënt is maar een fractie van de tijd in het ziekenhuis en de rest van de tijd ontvangt hij of zij zorg van onze ketenpartners. Ook hier speelt digitale zorg weer een belangrijke rol. In ons ziekenhuis is een CWZ-team met de verbetermethode Lean aan de slag gegaan. Hier is veel belangstelling voor en ik zie een groot enthousiasme bij afdelingen.’

Bouwen voor de toekomst

‘Alle ontwikkelingen hebben ook gevolgen voor ons gebouw. Ons lange termijn huisvestingsplan houdt er rekening mee. Dit plan ligt nu bij de bank voor de financiering. In stenen zullen we minder gaan groeien, eerder krimpen. Patiënten komen in de toekomst alleen nog in het hoofdgebouw voor hoogcomplexe diagnostiek en behandeling. Met de renovatie van de verpleegafdelingen gaan we door, want er zullen klinische bedden nodig blijven. Ook de renovatie van de IC zal doorgaan, zodat we goed voorbereid zijn op pieken in de zorgvraag zoals bij een pandemie. Verder komt op de eerste verdieping bij de hoofdingang in de toekomst een oncologisch centrum als de bank het plan goedkeurt.’

Meepraten over de zorg

‘De patiënt zien we als onze partner en zijn of haar stem is belangrijk. Samen met Santeon hebben we beleid ontwikkeld over samen beslissen. Het gaat langzaam maar zeker vooruit, maar ik zou wel willen dat dit sneller gaat. Op enkele afdelingen zijn de ‘3 goede vragen’ al gemeengoed in de spreekkamer. Een aantal specialisten en verpleegkundigen heeft samen beslissen echt in de genen. Praten over welke behandeling het best past bij de patiënt is voor hen een vast onderdeel in de gesprekken, juist ook bij patiënten die niet meer behandeld kunnen worden. Ze hebben het daarbij over kwaliteit van leven en niet altijd zomaar alle veronderstelde behandelingen inzetten. Soms is verlengen van het leven niet de beste keuze voor een patiënt. Als we rondkijken in CWZ zijn er al heel wat zorgverleners die samen beslissen goed toepassen in de praktijk. Wanneer we alle initiatieven bij elkaar optellen, doen we het heel goed. Vorig jaar vroegen we patiënten hoe wij het doen op dit vlak. We scoorden in 2021 een 4,88 (op een schaal van 6) en in 2019 was dat nog 4,74. Een mooie stijging dus.'

Aandacht voor het werkklimaat

‘Veranderen lukt niet zonder de medewerkers. We willen dan ook een goede werkgever zijn voor al onze medewerkers en waardering uitspreken. Voor het werkklimaat is al veel aandacht, denk aan dagelijks vers fruit en een goede koffiebar. We meten maandelijks hoe gelukkig onze medewerkers zich voelen. Hier hebben we nog wel wat in te doen. De werkdruk hebben we niet helemaal in de hand zoals de coronapandemie heeft laten zien, maar we kunnen wel binnen de mogelijkheden dingen zo goed mogelijk organiseren met elkaar. Autonomie is belangrijk voor medewerkers. Met de IC-verpleegkundigen hebben we een ronde tafelgesprek gevoerd over wat een team zelf kan bepalen en waarvoor het de leidinggevende of raad van bestuur nodig heeft. Het is mooi dat de verpleegkundige beroepsgroep zich veel meer organiseert dan voorheen. De beroepstrots neemt toe en dat stimuleren we. Denk aan zorginnovatie op verpleegafdelingen dankzij samenwerking met de HAN.’

De reis van de patiënt wordt leidend

‘Om de hele organisatie mee te krijgen bij het realiseren van de strategische ambities, komt er een andere organisatiestructuur. Waarin we meer gaan samenwerken met elkaar over de grenzen van afdelingen heen en onze capaciteit beter benutten. De reis van de patiënt wordt straks leidend bij onze werkzaamheden. Immers, patiënten zien CWZ als één ziekenhuis en niet als een verzameling aparte afdelingen. Zij willen dat hun zorg vlot verloopt en goed op elkaar aansluit. Het besluit voor de nieuwe organisatiestructuur is eind april genomen. We streven ernaar dat deze eind 2022 staat. Dit jaar wordt benut om samen met leidinggevenden en medewerkers de nieuwe manier van samenwerken en gewenste cultuur vorm te geven. Daarbij gaat het om autonomie, vertrouwen, discipline, uitdaging en steun.’

CWZ heeft een enorm potentieel

‘De omgeving verandert in hoog tempo en we moeten ons aanpassen en snel voorbereiden op een nieuwe tijd. Daar hebben we echt iets te doen. Als we er samen de schouders onder zetten, heb ik er alle vertrouwen in dat dat lukt. Want CWZ heeft een enorm potentieel. Niets voor niets hebben we een rijke traditie van innoveren en zijn veel patiënten tevreden over onze zorg.’

Ga voor meer informatie over de CWZ-strategie naar de pagina's over onze missie, ambities en speerpunten.

Afbeelding CWZ impressie | CWZ Nijmegen

Dit artikel is onderdeel van de CWZ impressie