Healthy City Lab: hoe logistiek bijdraagt aan een leefbare stad

In 2019 kreeg de HAN van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) de subsidieaanvraag mét het penvoerderschap toegekend voor HealthyCityLab. Een primeur: nog nooit eerder ging het penvoerderschap naar een hbo-instelling in een project waar er met universiteiten wordt samengewerkt. Onlangs is het eerste deel van dit project succesvol afgerond, we delen graag de activiteiten en resultaten.

243528 Lectoraat architecture in health. Living labs

Onderzoek in levensechte Living Labs

De verkeersdrukte en de luchtvervuiling in steden nemen alsmaar toe. Dit heeft een negatieve impact op de leefbaarheid. In het Living lab Healthy City Lab onderzoeken we hoe logistiek een positieve bijdrage kan leveren aan het leefbaar houden van de steden. Een Living Lab is zowel een fysieke locatie als een gezamenlijke aanpak. Een omgeving waar gebruikers, kennisinstellingen, publieke en private organisaties in nauwe samenwerking multidisciplinair onderzoek doen, co-creëren en testen. We doen onderzoek in twee grote fieldlabs: Campus Heijendaal en Buur&Zo. Op Campus Heijendaal is via gezamenlijke aanbestedingen en praktische projecten een blijvende samenwerking op gang gekomen tussen de drie partners op het gebied van de duurzame last mile. Het concept Buur&Zo over wijkgerichte zorg is zo succesvol dat het reeds over meerdere wijken in Deventer en omgeving is uitgerold en in een zelfstandige stichting verdergaat.

Waar ik als projectleider trots op ben is de wijze van samenwerking binnen het Living Lab. Alle partners zijn van goede wil en willen elkaar over de grenzen van het eigen onderzoek heen te helpen. Dit komt de samenhang in het onderzoek naar een duurzame en leefbare stad absoluut ten goede. We kunnen eigenlijk niet zonder!"

Campus Heijendaal: schoner en innovatiever goederentransport

Op één vierkante kilometer huisvest Campus Heijendaal in Nijmegen drie grote instellingen: het Radboudumc, Radboud Universiteit en de HAN. Van en naar deze instellingen gaan veel goederenstromen. Samen willen ze de manier van belevering verbeteren. Binnen dit fieldlab onderzoeken we dan ook hoe het dagelijkse goederentransport van en naar campus Heijendaal schoner, duurzamer, innovatiever en veiliger kan. We experimenteren met gezamenlijke bevoorrading om zo lagere emissies, kosten en congestie (minder voertuigen) te realiseren. En tegelijkertijd het serviceniveau en de veiligheid te verbeteren. Ook testen we het bezorgen van versproducten en catering over de campus met een GoLo Coolbike in plaats van een dieselbus. Het idee is dat dit concept uiteindelijk ingezet wordt bij het vervoer van andere goederen, in het bijzonder (gekoelde) medicijnen (bijvoorbeeld vanuit de apotheek naar de cliënt). Het zo gekoeld en gecontroleerd transporteren op een (bak-)fiets is uniek in de wereld.

495161 Afbeelding van de Waal in Nijmegen met de tekst Healthy City Lab bovenaan de afbeelding

Buur&Zo

In fieldlab Buur & Zo ontwikkelen we een schaalbaar logistiek concept ter ondersteuning van het gebundeld en emissievrij leveren van goederen: de inzet van een Buurtconciërge. Een Buurtconciërge levert goederen bij buurtbewoners en houdt tegelijkertijd een ‘oogje in het zeil’. De Buurtconciërges helpen met boodschappen, medicijnen en andere zaken waar buurtbewoners hulp bij nodig hebben. Door dit ontzorgen kunnen deze buurtbewoners langer thuis blijven wonen, wat een enorme pré is in hun levensgeluk. De buurtconciërge heeft een signaalfunctie: via een speciaal voor hen ontwikkelde app kunnen zij indien nodig professionele zorgverleners inschakelen. Doordat we in dit fieldlab samenwerken met bestaande wijkservicecentra is er ook een fysieke, verbindende schakel: de logistieke hub is zo gekoppeld aan een ontmoetingsplek voor wijkbewoners. Het concept wordt gekopieerd naar andere wijken. Het succes van Buur&Zo is te verklaren vanuit de wil om samen te werken over eigen grenzen heen: een prachtig voorbeeld van hoe kennisinstellingen, zorg- en welzijnsorganisaties, lokale overheden en burgers op grote schaal kunnen samenwerken bij de ontwikkeling van innovatie en duurzame zorgconcepten. 

495163 Afbeelding van de Ijsselkade in Deventer, met de tekst Healthy City Lab bovenaan in beeld en onderaan logo's van alle partners

Het Healthy City Lab gaat door

In december 2022 is het eerste deel van het subsidietraject Healthy City Lab afgerond. De resultaten tot dusver komen binnenkort online op www.healthycitylab.nl. Een aantal promotieonderzoeken loopt door. Ze borduren voort op het onderzoek dat we in deel één hebben uitgevoerd. De komende tijd verschijnen artikelen waarin we op één van de onderdelen van dit project inzoomen. Denk bijvoorbeeld aan de in dit artikel aangestipte voorbeelden van de Buurtconciërge en de inzet van de Go Lo Coolbike, maar ook een voorproefje van het onderzoek wat er nog aankomt. Stay tuned dus!

Meer weten? Neem contact op met:

Marco Wolf

  • marco.wolf@han.nl
  • Bekijk de artikelenreeks over het Healthy City Lab

    Duurzame logistiek op campus van de toekomst

    In het project Healthy City Lab werd onderzocht hoe logistiek een positieve bijdrage kan leveren aan het leefbaar houden van steden. Binnen dit project zijn er twee Living Labs opgezet, waarvan één het doel had de last mile logistiek op de campus Heijendaal in Nijmegen te verduurzamen.

    35015 Overzicht campus Nijmegen

    Lector Dennis Moeke over het Healthy City Lab

    Dennis Moeke is lector Logistiek en Allianties bij de HAN en stond als hoofdaanvrager aan de wieg van het project Healthy City Lab. Dennis blikt terug op het succes van dit project en onthult wat voor vervolg het project krijgt.

    cca39e4c-0cf8-11ee-bda0-02565807075b Foto DB LLA

    Witek ten Hove optimaliseert thuiszorg

    Witek ten Hove, docent-onderzoeker aan de HAN en promovendus aan de Vrije Universiteit, doet met collega’s onderzoek dat de potentie heeft om de thuiszorgsector te transformeren. Met wiskundige technieken en modellen probeert hij organisatieprocessen te optimaliseren: operations research in de zorg.

    279071 wijkverpleging thuiszorg met man thuis

    Duurzaam transport op de campus met de Coolbike

    Hoe kunnen goederenstromen op de campus Heijendaal schoner, duurzamer, innovatiever en veiliger? Dat onderzochten we in Fieldlab Heijendaal, onderdeel van het project Healthy City Lab. In dit artikel leggen de onderzoekers uit hoe de Coolbike werkt en welke inzichten het onderzoek heeft opgeleverd.

    324606 Nijmegen, Kappitelweg 33, volledig gebouw, straatkant
    Lectoraat
     

    Logistiek en Allianties

    Ons lectoraat werkt via onderzoek aan slimme en innovatieve oplossingen voor de uitdagingen van morgen en overmorgen. We ondersteunen bij onderwijsinnovatie en de slimme verduurzaming van logistieke infrastructuren en bedrijfsprocessen.

    Student Rosa Brugts met kind van Richard Sleegers