Technologie boost het psychosociale welzijn van mensen met dementie

11 juli 2022

Yuan Feng verdedigde haar cum laude proefschrift op 7 juli 2022 bij de faculteit Industrial Design.

Yuan Feng

Het promotieonderzoek van Yuan Feng richtte zich op het bevorderen van het welzijn van een kwetsbare bevolkingsgroep in onze samenleving – mensen met dementie – met behulp van interactieve technologie. In samenwerking met Vitalis Berckelhof, een woonvoorziening voor ouderen met en zonder dementie in Eindhoven, gaf Feng cliënten die daar wonen een manier om het verleden te herbeleven. Ze bracht ze dichter bij de natuur en de buitenlucht door middel van gesimuleerde zintuiglijke ervaringen met rijke interactiemogelijkheden.

Technologie is cruciaal om de zorgverlening en de zelfstandigheid van mensen met dementie te ondersteunen. De meeste innovatieve oplossingen zijn echter gericht op veiligheid en het welzijn van zorgverleners. Er is echter een enorme kloof met technologische oplossingen die mensen met dementie rechtstreeks betrekken, vooral degenen in meer gevorderde stadia van dementie.

In zorginstellingen zoals Vitalis Berckelhof zijn mensen op zoek naar nieuwe manieren om het psychosociaal welzijn van cliënten te bevorderen en hun doel van de hoogste kwaliteit van leven te bereiken. Geïnspireerd door augmented reality voor een meeslepende multi-sensorische ervaring en sociale robotica, identificeerde Feng in haar onderzoek een manier om mensen met dementie op een zinvolle manier te betrekken en een positieve verandering teweeg te brengen voor deze buitengewone groep gebruikers.

Installatie 'LiveNature' - Fotograaf: Yuan Feng

Een samensmelting van de digitale en de fysieke wereld

Afgezien van de totale onderdompeling die Virtual Reality biedt, onderzocht Feng of de fusie van de digitale en de fysieke wereld zinvol zou kunnen zijn voor gebruikers met dementie, door oplossingen en toepassingen gemakkelijker te maken voor hen. Daarom implementeerde ze, op basis van een eerder onderzoek, een interactieve installatie genaamd Closer to Nature in Vitalis Berckelhof. Daarmee zette zij haar promotieonderzoek voort, met methoden zoals iteratief ontwerpen, empirische studies en experimenten.

Het ontwerp maakte gebruik van herinneringstherapie en dier-ondersteunde therapie voor een generatie Nederlandse ouderen die vroeger op een boerderij opgroeide. De installatie heeft een tastbare kant met een ouderwetse waterpomp die echt water in de halve voerbak pompt. Tegelijk met de eenvoudige interactie met de waterpomp, speelt het display een vooraf opgenomen video-feed af van dieren die water komen drinken en na een tijdje weer weglopen. De bevindingen van Fengs experimentele onderzoek geven aan dat, vergeleken met alleen een virtuele onderdompeling, het toevoegen van een tastbare laag aan de interactie helpt om de aandacht van de gebruiker vast te houden en jeugdherinneringen te stimuleren bij mensen met dementie.

De 'LiveNature' installatie - fotograaf: Yuan Feng

Een sociale robot vermomd als schaap om mensen met dementie te activeren

Om een rijkere ervaring mogelijk te maken dan de Closer to Nature-installatie, integreerde Feng een sociale robot in het nieuwe vervolgontwerp genaamd LiveNature. De LiveNature hanteert een nieuwe benadering die de interactie met een sociale robot combineert met een augmented reality-display, om positieve emotionele reacties uit te lokken en multimodale interacties mogelijk te maken. Van contact met dieren mogen therapeutische effecten verwacht worden, zoals het opbeuren van mensen en het stimuleren van ontspanning, plezier en tevredenheid bij mensen met dementie. In dit ontwerp werd de interactie tussen mens en robot versterkt met visuele en auditieve feedback van het display. Op basis van de LiveNature onderzocht Feng verder hoe zo'n combinatie als 'verrijkte' interactie de subjectieve gebruikerservaring - betrokkenheid - van mensen met dementie zou kunnen beïnvloeden.

Een nieuwe manier om de subjectieve ervaring van mensen met dementie te kwantificeren

Het onderzoek van Feng ging de uitdaging aan om een robuuste beoordeling te maken van de betrokkenheid van mensen met dementie. Zij gebruikte een methode met zowel kwalitatieve studies, als kwantitatieve observaties. Zelfrapportage van subjectieve ervaringen is bij dementerenden vaak onmogelijk vanwege de bijbehorende taal- en cognitieve stoornissen. Daarom paste Feng, in samenwerking met haar collega Giulia Perugia, een innovatieve methode toe: het Ethnographic and Laban-Inspired Coding System of Engagement (ELICSE). Daarmee kwantificeerden ze de subjectieve ervaring van betrokkenheid door observaties van lichamelijk gedrag. De resultaten van het experimentele onderzoek op basis van LiveNature suggereren dat het aanbieden van rijke ervaringen op zintuiglijk niveau een bijdrage kunnen leveren aan positieve emotionele ervaringen van mensen met dementie.

De ontwerpkennis uit dit promotieonderzoek kan worden gebruikt voor vervolgonderzoek. Dit onderzoek zal leiden tot meer innovatieve technologische oplossingen die het psychosociaal welzijn van mensen met dementie bevorderen en bijdragen aan een goede kwaliteit van leven met deze aandoening na een formele diagnose.

Yuan Feng verdedigde op 7 juli 2022 haar cum laude proefschrift getiteld Context-Enhanced Human-Robot Interaction: Exploring the Role of System Interactivity and Multimodal Stimuli on the Engagement of People with Dementia. Ze werd begeleid door Matthias Rauterberg, Jun Hu, en Emilia Barakova. Andere belangrijke betrokken partijen: Vitalis Berckelhof , China Scholarship Council

Nicole van Overveld
(Science Information Officer)

Het laatste nieuws

Blijf ons volgen