Het kabinet heeft een dubbele doelstelling geformuleerd voor de zorg: alle mensen leven in 2040 gemiddeld vijf jaar langer in goede gezondheid; en de gezondheidsverschillen tussen de laagste en hoogste sociaaleconomische groep is met dertig procent afgenomen. “Zonder aanvullende maatregelen neemt de levensverwachting met drie jaar toe. Daar zorgt onder andere onze brede welvaart voor. Maar door ons specifiek te richten op de mensen in een lage sociaaleconomische positie, moeten we die extra twee jaar bovenop die drie jaar halen.”
Het is zowel financieel, economisch als maatschappelijk niet meer te verkopen dat mensen in een lagere sociaaleconomische positie 16 tot 17 jaar minder gezonde levensjaren hebben dan mensen in de hoogste sociaaleconomische positie. Daarbovenop is er een gat van zes tot zeven jaar in levensverwachting, vertelt Van Meeteren. “Er zijn enorme verschillen qua sociale, fysieke en mentale gezondheid in de samenleving per postcodegebied. Je postcode bepaalt voor een deel hoe oud je wordt en hoe gezond je bent en blijft. Evenals je opleiding, inkomen en bestaanszekerheid. Oftewel: hoe je mee kan doen en ertoe kan doen, voor jezelf en voor jou belangrijke naasten.
Mensen in een lagere sociaaleconomische positie worden vaak veel eerder ziek en hebben ook veel meer negatieve gevolgen van hun ziekte. Dat is voor een rijk en welvarend land als Nederland eigenlijk niet te verkopen. Daar staan we niet alleen in. Over de hele wereld zie je die gezondheidsverschillen. Het is nog nergens in de wereld gelukt om die ‘min dertig’ duurzaam voor elkaar te krijgen. Het is een cascade die maakt dat mensen in een lagere sociaaleconomische positie het minder hebben. Mensen krijgen minder kansen. Dat zit in álles in de samenleving. Het is een complex probleem dat maar voor een beperkt deel samenhangt met de zorg. Het gaat veel meer over armoedebeleid, betere huisvesting, schone lucht en een goed inkomen.
De Topsector Life Sciences & Health focust met vele publieke en private partners op technologie en therapieontwikkeling. “Voorheen kreeg iemand met een ziekte direct therapie, breed op te vatten. Omdat we dat in de toekomst niet kunnen volhouden, kijken we nu eerst naar het talent van een persoon en van zijn omgeving? Hoe kan hij zelf acteren en ook worden ondersteund door technologie? Liefst in zijn eigen omgeving met zijn eigen informele ondersteuning, zoals z’n partner. Met een langdurige ziekte moet je kijken hoe je mensen kunt helpen om wél mee te doen in de samenleving? Om er wél toe te doen!
Meedoen is het meest beschermend tegen eenzaamheid en mentale ziekten.” Van Meeteren vat de aanpak samen als ‘drie keer T’: “Talent benutten; technologie aanpassen aan dat talent, het liefst in de eigen omgeving. En pas als dat niet voldoende is teruggrijpen op therapie. Het gaat erom dat mensen zich door de herwonnen autonomie beter kunnen verhouden tot hun werk, hobby en sociale omgeving. Dat ze hun leven beter kunnen oppakken en er weer lol in hebben. Het centrale punt is: meedoen en ertoe doen.”
Health~Holland is een van de sponsoren van het Health Valley Event 2024.
De kloof van gezondheidsverschillen hangt maar voor een beperkt deel samen met de zorg. - Nico van Meeteren, Health~Holland
